ਆਪਣੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਤੋਂ ਹੈਕਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਹਟਾਉਣਾ ਹੈ? How to remove a hacker from your smartphone?



    ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਹੈਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇ?

    ਫ਼ੋਨ ਹੈਕਿੰਗ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਾਣੇ ਬਿਨਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੈਕਿੰਗ ਦੇ ਢੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਔਸਤ ਉਪਭੋਗਤਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, ਤੁਸੀਂ ਨਵੀਨਤਮ ਹੈਕਾਂ 'ਤੇ ਅਪ ਟੂ ਡੇਟ ਰਹਿ ਕੇ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

    ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਨਿੱਜੀ ਖਾਤਿਆਂ ਅਤੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ, ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ — ਸਾਡੇ ਫ਼ੋਨਾਂ ਨੂੰ ਹੈਕਰ ਲਈ ਸੰਪੂਰਨ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਬੈਂਕਿੰਗ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਈਮੇਲ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੱਕ ਸਭ ਕੁਝ ਤੁਹਾਡੇ ਫੋਨ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਅਪਰਾਧੀ ਤੁਹਾਡੇ ਫੋਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਐਪਾਂ ਸਾਈਬਰ ਚੋਰੀ ਲਈ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲੵ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।


    ਫੋਨ ਹੈਕਿੰਗ ਕੀ ਹੈ?

    ਫ਼ੋਨ ਹੈਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਤਰੀਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਸੰਚਾਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉੱਨਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਲੰਘਣਾਵਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਣਨ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਚੋਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹੈਕਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫ਼ੋਨ ਹੈਕਿੰਗ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਫ਼ੋਨਾਂ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ Androids ਅਤੇ iPhones ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਫ਼ੋਨ ਹੈਕਿੰਗ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਰੇ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤੇ ਡੀਵਾਈਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ।


    ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਹੈਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣੀਏ?

    ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਲ ਝੰਡਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ:

    1. ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬੈਟਰੀ ਲੋਅ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਲਵੇਅਰ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਐਪਾਂ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਖਤਰਨਾਕ ਕੋਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੈਟਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
    2. ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੌਲੀ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੈਕ ਹੋਇਆ ਫ਼ੋਨ ਸ਼ਾਇਦ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈਕਰ ਦੀਆਂ ਛਾਂਦਾਰ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਕ੍ਰੌਲ ਕਰਨ ਲਈ ਹੌਲੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਚਾਨਕ ਠੰਢ, ਕਰੈਸ਼, ਅਤੇ ਅਚਾਨਕ ਮੁੜ ਚਾਲੂ ਹੋਣਾ ਕਈ ਵਾਰ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
    3. ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੋਰ ਔਨਲਾਈਨ ਖਾਤਿਆਂ 'ਤੇ ਅਜੀਬ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇਖਦੇ ਹੋ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਹੈਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਕੀਮਤੀ ਖਾਤਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ। ਪਾਸਵਰਡ ਰੀਸੈਟ ਪ੍ਰੋਂਪਟ, ਅਸਧਾਰਨ ਲੌਗਇਨ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਜਾਂ ਨਵੇਂ ਖਾਤਾ ਸਾਈਨਅਪ ਪੁਸ਼ਟੀਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਈਮੇਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ।
    4. ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਲੌਗਸ ਵਿੱਚ ਅਣਜਾਣ ਕਾਲਾਂ ਜਾਂ ਟੈਕਸਟ ਦੇਖਦੇ ਹੋ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੈਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ SMS ਟਰੋਜਨ ਨਾਲ ਟੈਪ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣ। ਵਿਕਲਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੀ ਨਕਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਤਰੀਕਾ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ ਬਰੈੱਡ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।


    ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ ਹੈਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ?

    ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਹੈਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ, ਤੁਸੀਂ ਵਾਪਸ ਲੜਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ। ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਤਕਨੀਕ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕੱਟਦੇ ਹੋ।

    ਪਹਿਲਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਡਿਵਾਈਸ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਾਲਵੇਅਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਡੇਟਾ ਉਲੰਘਣਾ ਨੂੰ ਰੂਟ ਆਊਟ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਹੈਕਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।


    ਤੁਹਾਡੇ ਫੋਨ ਤੋਂ ਹੈਕਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਹਟਾਉਣਾ ਹੈ

    ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ:

    • ਔਨਲਾਈਨ ਬੈਂਕਿੰਗ
    • ਈਮੇਲ (ਕੰਮ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ)
    • ਐਪਲ ਆਈਡੀ ਜਾਂ ਗੂਗਲ ਖਾਤਾ
    • ਫ਼ੋਨ ਪਾਸਕੋਡ
    • ਸਾਰੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ

    ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਜਾਂ ਔਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਫਾਲੋ-ਅੱਪ ਕਰੋ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਜਾਂ ਬੈਂਕਿੰਗ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ ਹੈ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ Amazon, eBay, ਆਦਿ) ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਖਰਚਿਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗਾ। 


    ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਹੈਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ?

    ਫ਼ੋਨ ਹੈਕਿੰਗ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਧਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੀ ਵਧੇਰੇ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਡਿਜੀਟਲਾਈਜ਼ਡ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਢੰਗ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ।

    ਆਪਣੇ ਡਿਜੀਟਲ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਅਭਿਆਸ ਹਨ ਜੋ ਹੈਕਿੰਗ ਦੇ ਜੋਖਮਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਹਨ।


    ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਹੈਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇ?

    1. ਗੈਰ-ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਐਪਸ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਨਾ ਕਰੋ। ਇੰਸਟਾਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖੋ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਐਪ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਇੰਸਟੌਲ ਨਾ ਕਰੋ।
    2. ਆਪਣੇ ਫੋਨ ਨੂੰ ਜੇਲਬ੍ਰੇਕ ਨਾ ਕਰੋ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਐਪ ਸਟੋਰਾਂ ਤੋਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੇਲਬ੍ਰੇਕ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਹੈਕ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਲਵੇਅਰ ਜਾਂ ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਨਵੀਨਤਮ OS ਅਪਡੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੈਚਾਂ ਨੂੰ ਖੁੰਝੋਗੇ। ਜੇਲਬ੍ਰੇਕਰ ਜੇਲ੍ਹ ਬਰੇਕ ਨੂੰ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅੱਪਡੇਟ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਹੈਕ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
    3. ਆਪਣਾ ਫ਼ੋਨ ਹਰ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈਕਰ ਲਈ ਸਰੀਰਕ ਪਹੁੰਚ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਚੋਰੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਫ਼ੋਨ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਹੈਕਰ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।
    4. ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਪਾਸਕੋਡ ਲੌਕ ਵਰਤੋ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਪਾਸਵਰਡ ਵਰਤੋ। ਜਨਮਦਿਨ, ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਮਿਤੀਆਂ, ਜਾਂ "0000" ਜਾਂ "1234" ਵਰਗੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਡਿਫੌਲਟ ਵਰਗੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਪਿੰਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਪਾਸਕੋਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 6 ਅੱਖਰਾਂ ਵਾਲੇ। ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਪਾਸਵਰਡ ਦੀ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਥਾਂਵਾਂ 'ਤੇ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ।
    5. ਆਪਣੀ ਡਿਵਾਈਸ 'ਤੇ ਪਾਸਵਰਡ ਸਟੋਰ ਨਾ ਕਰੋ। ਹਰੇਕ ਖਾਤੇ ਲਈ ਵਿਲੱਖਣ ਪਾਸਵਰਡਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸਦੀ ਬਜਾਏ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਾਸਵਰਡ ਮੈਨੇਜਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੈਸਪਰਸਕੀ ਪਾਸਵਰਡ ਮੈਨੇਜਰ। ਇਹ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਵਾਲਟ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ — ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।
    6. ਆਪਣੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬ੍ਰੈੱਡਕ੍ਰੰਬਸ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਰੁਝਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਕਰਨਾ ਸਰਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਕੂਕੀਜ਼ ਅਤੇ ਕੈਸ਼ ਸਮੇਤ ਸਭ ਕੁਝ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।
    7. ਗੁੰਮ ਹੋਈ ਡਿਵਾਈਸ ਟਰੈਕਿੰਗ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਡਿਵਾਈਸ ਦਾ ਟ੍ਰੈਕ ਗੁਆ ਬੈਠਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਟਿਕਾਣੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਗੁੰਮ ਹੋਈ ਡਿਵਾਈਸ ਖੋਜਕਰਤਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕੁਝ ਫੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਨੇਟਿਵ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਲਈ ਇੱਕ ਤੀਜੀ-ਪਾਰਟੀ ਐਪ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
    8. ਸਾਰੀਆਂ ਐਪਾਂ ਨੂੰ ਅੱਪ ਟੂ ਡੇਟ ਰੱਖੋ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਐਪਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਬੱਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੈਕਰ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਐਪ ਅੱਪਡੇਟ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਜੋਖਮਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਬੱਗ ਫਿਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਤੁਹਾਡੇ OS 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਖੁਦ ਅੱਪਡੇਟ ਕਰੋ।
    9. ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੋ-ਕਾਰਕ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਨ (2FA) ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਓ। ਇਹ ਇੱਕ ਦੂਜੀ ਤਸਦੀਕ ਵਿਧੀ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸਵਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦੀ ਹੈ। 2FA ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਖਾਤੇ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਐਪਲ ਆਈਡੀ ਅਤੇ ਗੂਗਲ ਅਕਾਉਂਟ 2FA ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਡਿਵਾਈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੇਲੋੜੀ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਕਰੋ। ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਅਤੇ ਫੇਸ ਆਈਡੀ ਵਰਗੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਕਲਪ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਭੌਤਿਕ USB ਕੁੰਜੀਆਂ ਵੀ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਵਿਕਲਪ ਹਨ।
    10. ਆਪਣੇ 2FA ਲਈ ਟੈਕਸਟ ਜਾਂ ਈਮੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ। ਟੈਕਸਟ ਸੁਨੇਹੇ ਅਤੇ ਈਮੇਲ 2FA ਬਿਨਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹਨ ਪਰ ਸਿਮ ਸਵੈਪਿੰਗ ਵਰਗੇ ਹੈਕ ਦੁਆਰਾ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
    11. ਵਰਚੁਅਲ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਨੈੱਟਵਰਕ (VPN) ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜਨਤਕ Wi-Fi ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ। Kaspersky VPN ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਐਨਕ੍ਰਿਪਟ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਅਗਿਆਤ ਬਣਾਉਣ ਵਰਗੇ ਉਤਪਾਦ ਤਾਂ ਜੋ ਅਣਚਾਹੇ ਦਰਸ਼ਕ ਇਸਨੂੰ ਦੇਖ ਨਾ ਸਕਣ।