ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਕੀ ਹੈ? What is Scareware?
Scareware ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਖਤਰਨਾਕ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਜਾਂ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਜਾਂ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਜੋ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਜਾਂ ਡਿਵਾਈਸ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਜਾਂ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਕਸਰ ਪੌਪ-ਅੱਪ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਜਾਂ ਜਾਅਲੀ ਐਂਟੀਵਾਇਰਸ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ। ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੀੜਤ ਵਿੱਚ ਡਰ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਅਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਖਰੀਦਣ, ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਨ, ਜਾਂ ਖਤਰਨਾਕ ਲਿੰਕਾਂ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।
Scareware ਅਕਸਰ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਵਾਇਰਸ ਜਾਂ ਮਾਲਵੇਅਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਬਾਰੇ ਝੂਠੇ ਦਾਅਵੇ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਮੁੱਦੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾ-ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਕੀਨਨ ਇੰਟਰਫੇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਇਜ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਜਾਅਲੀ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਫਰਕ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਵਸਤੂਆਂ ਲਈ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰੀ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਖਰੀਦਣਾ ਜਾਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ, ਉਹ ਧੋਖਾਧੜੀ, ਪਛਾਣ ਦੀ ਚੋਰੀ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਮਾਲਵੇਅਰ ਲਾਗਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। Scareware ਨੂੰ ਖਤਰਨਾਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ, ਸਪੈਮ ਈਮੇਲਾਂ, ਜਾਂ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਿੰਗ ਆਦਤਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਐਂਟੀਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਐਂਟੀ-ਮਾਲਵੇਅਰ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ, ਆਪਣੇ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਅਪ ਟੂ ਡੇਟ ਰੱਖੋ, ਅਤੇ ਅਚਾਨਕ ਪੌਪ-ਅੱਪ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਜਾਂ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੱਕੀ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਟੈਬ ਜਾਂ ਵਿੰਡੋ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਨਾਲ ਸਕੈਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੀ ਕਾਢ ਕਿਸਨੇ ਕੀਤੀ?
ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਕਲਪ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੇ ਖਤਰਨਾਕ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਇੱਕਲੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਡਰਾਉਣੀ ਵਸਤੂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।
ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੇ 2000 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਡਰ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਤਰਕੀਬ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਾਇਰਸ ਜਾਂ ਮਾਲਵੇਅਰ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਸਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਾਅਲੀ ਐਂਟੀਵਾਇਰਸ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਖਰੀਦਣਾ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਨਾ।
ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਂ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੰਡਣ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਕਨੀਕੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਖੋਜਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦਾ ਖੁਦ ਕੋਈ ਖਾਸ ਖੋਜਕਰਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਅਨੁਕੂਲ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਤੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਲਗਾਤਾਰ ਜਵਾਬੀ ਉਪਾਅ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ?
Scareware ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੋਂਕਾਰਾਂ ਦੇ ਡਰ ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਆਮ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ:
1. ਡਿਲੀਵਰੀ: Scareware ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਡਿਲੀਵਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਤਰਨਾਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ, ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ, ਸਪੈਮ ਈਮੇਲਾਂ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਡਾਉਨਲੋਡਸ ਦੇ ਨਾਲ ਬੰਡਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਮਲਾਵਰ ਵਿਆਪਕ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਸਾਮਾਨ ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
2. ਜਾਅਲੀ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਨੂੰ ਟਰਿੱਗਰ ਕਰਨਾ: ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਡਰਾਉਣੇ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਅਲੀ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਜਾਂ ਪੌਪ-ਅੱਪ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਇਜ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਜਾਂ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਭਾਗਾਂ ਤੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਾਇਰਸ, ਮਾਲਵੇਅਰ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੈ।
3. ਅਲਾਰਮਿਸਟ ਸੁਨੇਹੇ: ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਵਾਲੇ ਸੁਨੇਹੇ ਪੀੜਤ ਵਿੱਚ ਡਰ ਜਾਂ ਤਤਕਾਲਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਲਾਰਮਿਸਟ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸੁਨੇਹੇ ਅਕਸਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਯਕੀਨਨ ਭਾਸ਼ਾ, ਗ੍ਰਾਫਿਕਲ ਤੱਤਾਂ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਖਤਰਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।
4. ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚਾਲਾਂ: ਡਰਾਮੇਬਾਜ਼ ਖਾਸ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾਉਣ ਲਈ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਾਲਵੇਅਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੀ ਝੂਠੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ, ਅਤਿਕਥਨੀ ਵਾਲੇ ਖਤਰੇ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ, ਜਾਂ ਸਿਸਟਮ ਕਰੈਸ਼ ਜਾਂ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਉਣਾ ਹੈ।
5. ਖਰੀਦ ਜਾਂ ਖੁਲਾਸੇ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ: Scareware ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਾਅਲੀ ਐਂਟੀਵਾਇਰਸ ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਖਰੀਦਣ ਅਤੇ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਥਿਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਤੇ ਰੀਡਾਇਰੈਕਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
6. ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ: ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਵਾਧੂ ਮਾਲਵੇਅਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਜਾਂ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਨਾਲ ਹੋਰ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸੰਕਰਮਿਤ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਰਿਮੋਟ ਕੰਟਰੋਲ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਧੋਖਾ ਦੇਣਾ ਹੈ। ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਅਤੇ ਦਾਅਵੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਝੂਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੁਆਰਾ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਜਾਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕੋਈ ਅਸਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਘਪਲੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ?
ਕਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਹਨ ਜੋ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਆਮ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ:
1. ਨਕਲੀ ਐਨਟਿਵ਼ਾਇਰਅਸ ਸੌਫਟਵੇਅਰ: ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਜਾਇਜ਼ ਐਂਟੀਵਾਇਰਸ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਵਾਇਰਸ ਜਾਂ ਮਾਲਵੇਅਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਮੰਨੀਆਂ ਗਈਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸੰਸਕਰਣ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਨਕਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਅਸਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।
2. ਸਿਸਟਮ ਓਪਟੀਮਾਈਜੇਸ਼ਨ ਟੂਲ: ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਿਸਟਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਅਲੀ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿਸਟਮ ਅਨੁਕੂਲਨ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਸਾਧਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਕੋਈ ਅਸਲ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
3. ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਲਾਕਰ: ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਲਾਕਰਸ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਵੈਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਸਕ੍ਰਿਪਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਡਿਵਾਈਸ ਨੂੰ ਲੌਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਾਅਲੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਾਂ ਖਤਰਨਾਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਨੂੰ ਅਨਲੌਕ ਕਰਨ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ।
4. ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਘੁਟਾਲੇ: ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਸਾਜ਼-ਸਾਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਪੌਪ-ਅੱਪ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਫ਼ੋਨ ਕਾਲਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜਾਇਜ਼ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਧੋਖਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੈ। ਉਹ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਤੱਕ ਰਿਮੋਟ ਐਕਸੈਸ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੰਨੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਮੱਸਿਆ ਨਿਪਟਾਰਾ ਜਾਂ ਵਾਇਰਸ ਹਟਾਉਣ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਫੀਸ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ।
5. ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ: ਜਦੋਂ ਕਿ ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਲਵੇਅਰ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਰਤ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੀਆਂ ਫਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਐਨਕ੍ਰਿਪਟ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਐਕਸੈਸ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਬਦਲੇ ਫਿਰੌਤੀ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ ਵੇਰੀਐਂਟ ਜਾਅਲੀ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਪਭੋਗਤਾ 'ਤੇ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ।
6. ਜਾਅਲੀ ਸਿਸਟਮ ਸਕੈਨ: ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਾਅਲੀ ਸਿਸਟਮ ਸਕੈਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਤਿਕਥਨੀ ਜਾਂ ਮਨਘੜਤ ਨਤੀਜੇ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਲੱਭਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸੰਸਕਰਣ ਖਰੀਦਣਾ ਜਾਂ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰਨਾ।
Scareware ਦੇ ਫਾਇਦੇ?
Scareware ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਅਤੇ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਫਾਇਦੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫਾਇਦੇ ਅਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਸੰਭਾਵੀ ਫਾਇਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ:
1. ਵਿੱਤੀ ਲਾਭ: ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਘੁਟਾਲੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਾਭ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਾਅਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਖਰੀਦਣ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇ ਕੇ, ਹਮਲਾਵਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੁਆਰਾ ਪੈਸਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸੰਭਾਵੀ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਸੰਭਾਵੀ ਵਿੱਤੀ ਲਾਭ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
2. ਪਛਾਣ ਦੀ ਚੋਰੀ: Scareware ਨੂੰ ਪੀੜਤਾਂ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾ ਕੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਾਮ, ਪਤੇ, ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਹਮਲਾਵਰ ਪਛਾਣ ਦੀ ਚੋਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਭੂਮੀਗਤ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹਨ।
3. ਮਾਲਵੇਅਰ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਸ਼ਨ: ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਮਾਲਵੇਅਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਡਿਲੀਵਰੀ ਵਿਧੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਇੱਕ ਉਪਭੋਗਤਾ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਾਧੂ ਖਤਰਨਾਕ ਸੌਫਟਵੇਅਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ ਜਾਂ ਕੀਲੌਗਰਸ ਨਾਲ ਬੰਡਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਸਟਮਾਂ ਤੱਕ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ, ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰਨ, ਜਾਂ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤੇ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦਾ ਹੋਰ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
4. ਸੋਸ਼ਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਮੌਕੇ: Scareware ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਜਾਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਗਏ ਫਾਇਦੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਹਨ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ, ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੀੜਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਚਾਲਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਚਿਤ ਉਪਾਅ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਡਰਾਉਣੇ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ?
Scareware, ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਰਣਨੀਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਡਰਾਉਣੇ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਹਨ:
1. ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਦੀ ਘਾਟ: ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਧੋਖੇ ਅਤੇ ਝੂਠੇ ਦਾਅਵਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਭਰਮਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਯਕੀਨਨ ਇੰਟਰਫੇਸ ਅਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਆਖਿਰਕਾਰ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਉਹ ਉਪਭੋਗਤਾ ਜੋ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰ ਹਨ ਜਾਂ ਜੋ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਘੁਟਾਲੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2. ਘਟਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ: ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਧੀ ਹੋਈ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਕਾਰਨ ਡਰਾਉਣੇ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਉਪਭੋਗਤਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੱਕੀ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਡਰਾਉਣ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਸਾਵਧਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
3. ਸੁਧਰੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਅ: ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਨੇ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਸਾਮਾਨ ਲਈ ਸਿਸਟਮਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਨਾ ਵਧੇਰੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਜਬੂਤ ਐਂਟੀਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਐਂਟੀ-ਮਾਲਵੇਅਰ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਅਕਸਰ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਖੋਜ ਅਤੇ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹਨ।
4. ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ: ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਧੇ ਹੋਏ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਲਾਗੂਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਲਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਜੋਖਮ ਭਰਿਆ ਅਤੇ ਘੱਟ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
5. ਉਪਭੋਗਤਾ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ: ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਨੇ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੇ ਖਤਰਿਆਂ, ਸੰਭਾਵੀ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਕੇ, ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰੇ ਵਜੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਇਹ ਸੀਮਾਵਾਂ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਅ ਅਪਣਾਉਣ।
ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਅ?
ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਅ ਹਨ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ:
1. ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ: ਆਪਣੀਆਂ ਡਿਵਾਈਸਾਂ 'ਤੇ ਨਾਮਵਰ ਐਂਟੀਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਐਂਟੀ-ਮਾਲਵੇਅਰ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ। ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਮ ਵਾਇਰਸ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੈਚਾਂ ਨਾਲ ਅੱਪ ਟੂ ਡੇਟ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖੋਜਣ ਅਤੇ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
2. ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਅੱਪਡੇਟ ਕਰੋ: ਆਪਣੇ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ, ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਨੂੰ ਅੱਪ ਟੂ ਡੇਟ ਰੱਖੋ। ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਅਪਡੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੈਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
3. ਪੌਪ-ਅਪਸ ਅਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤੋ: ਪੌਪ-ਅੱਪ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਜਾਂ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਜਾਂ ਸਿਸਟਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ। ਸ਼ੱਕੀ ਲਿੰਕਾਂ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਨਾ ਕਰੋ ਜਾਂ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਨਾ ਕਰੋ।
4. ਪੌਪਅੱਪ ਬਲੌਕਰ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਓ: ਅਣਚਾਹੇ ਪੌਪ-ਅੱਪ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਨੂੰ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਪੌਪਅੱਪ ਬਲੌਕਰਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਓ। ਇਹ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਪੌਪ-ਅਪਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
5. ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਿੰਗ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ: ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਫਾਈਲਾਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ। ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੋ, ਅਤੇ ਸ਼ੱਕੀ ਲਿੰਕਾਂ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਜਾਂ ਅਣ-ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਫਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ।
6. ਫਾਇਰਵਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਓ: ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਖਤਰਨਾਕ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਡਿਵਾਈਸਾਂ 'ਤੇ ਬਿਲਟ-ਇਨ ਫਾਇਰਵਾਲ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਓ।
7. ਅਣਚਾਹੇ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸ਼ੱਕੀ ਰਹੋ: ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਅਣਚਾਹੇ ਈਮੇਲਾਂ, ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਜਾਂ ਫ਼ੋਨ ਕਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੰਚਾਰ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਨਾ ਕਰੋ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਡਿਵਾਈਸ ਨੂੰ ਰਿਮੋਟ ਐਕਸੈਸ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਾ ਦਿਓ।
8. ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰੋ: ਨਵੀਨਤਮ ਘੁਟਾਲਿਆਂ, ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਵਧੀਆ ਅਭਿਆਸਾਂ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਰਹੋ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ ਸਹਿਕਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣੇ ਦੇ ਖਤਰਿਆਂ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਹੋਰ ਰੂਪਾਂ ਬਾਰੇ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰੋ।
9. ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਡੇਟਾ ਬੈਕਅੱਪ ਕਰੋ: ਆਪਣੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਬਾਹਰੀ ਸਟੋਰੇਜ ਡਿਵਾਈਸ ਜਾਂ ਕਲਾਉਡ-ਅਧਾਰਿਤ ਬੈਕਅੱਪ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੈਕਅੱਪ ਕਰੋ। ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮਾਲਵੇਅਰ ਦੀ ਲਾਗ ਜਾਂ ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ ਹਮਲੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਡੇਟਾ ਰਿਕਵਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
10. ਸੁਰੱਖਿਆ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾਲ ਅੱਪਡੇਟ ਰਹੋ: ਤਾਜ਼ਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਤੇ ਸਲਾਹਾਂ ਨਾਲ ਅੱਪ ਟੂ ਡੇਟ ਰਹੋ। ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਗਾਹਕੀ ਲਓ ਜਾਂ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਖਤਰਿਆਂ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਰਹਿਣ ਲਈ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਬਲੌਗਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।
ਇਹਨਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਕੇ, ਤੁਸੀਂ ਸਕੇਅਰਵੇਅਰ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਹੋਰ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
0 Comments
Post a Comment
Please don't post any spam link in this box.